Onkologia skóry

Onkologia skóry

Pierwotnym miejscem ich wyjścia może być:

  • naskórek,

  • przydatki skórne (mieszki włosowe, gruczoły łojowe, gruczoły potowe),

  • komórki barwnikowe,

  • struktury mezenchymalne (tkanka łączna włóknista, tkanka tłuszczowa, naczynia krwionośne i chłonne, mięśnie),

  • nerwy i komórki układu neuroendokrynnego,

  • komórki układu chłonnego;

Podział zmian rozrostowych skóry:

1) znamiona – nieprawidłowości składowych naskórka i skóry właściwej o charakterze wrodzonym, mogące ujawniać się przy urodzeniu, w pierwszych latach życia lub w niektórych przypadkach do 2-4 dekady życia,
2) torbiele:
- prawdziwe – struktury składające się z pustej lub wypełnionej przestrzeni otoczonej ścianą wyścieloną nabłonkiem,
- rzekome: nie posiadają wyściółki nabłonkowej,
3) rozrosty przedrakowe (przednowotworowe) – zmiany, które w określonym odsetku przypadków rozwijają się w kierunku nowotworów złośliwych (np. rogowacenie słoneczne, róg skórny, choroba Bowena, erytroplazja Queyrata, leukoplakia, znamię dysplastyczne, złośliwa plama soczewicowata),
4) nowotwory łagodne – rozrosty o tendencji do lokalnego rozwoju bez nasilonego niszczenia tkanek (np. nabłoniak, gruczolak),
5) nowotwory złośliwe – rozrosty o tendencji do agresywnego lokalnego naciekania i niszczenie tkanek, a w części przypadków do rozprzestrzeniania się przez naczynia chłonne lub krwionośne (np. rak, czerniak, mięsak);

Rak skóry jest jednym z najczęściej występujących nowotworów u ludzi białej rasy. Stanowi około 97% wszystkich nowotworów skóry i około 30% wszystkich nowotworów złośliwych. Najczęstszym nowotworem spośród wszystkich raków skóry jest rak podstawnokomórkowy (BCC). Występuje on pięciokrotnie częściej aniżeli rak kolczystokomórkowy (SCC). Łącznie zapadalność na raka skóry w Polsce wynosiła w roku 2005 ponad 4300 nowych zachorowań u kobiet i prawie 4000 u mężczyzn. Umiejscawiało to raka skóry, pod względem częstości zachorowania na nowotwory złośliwe, odpowiednio na 3 i 5 miejscu.

Czerniak złośliwy stanowi 5-7% nowotworów skóry. W Polsce w 2003 roku współczynnik zachorowalności wyniósł 3,8:100 000, co sytuuje czerniaka na 16. miejscu wśród wszystkich typów nowotworów złośliwych. Współczynnik umieralności obliczono na 1,5:100 000 u kobiet i 2:100 000 u mężczyzn. Największa zachorowalność na czerniaka notowana jest w Austarlii, obecnie wynosi 28,9:100 000 u mężczyzn i 25,3:100 000 u kobiet.